๑๐ ปัญญาชนสยาม เล่ม ๑ ปัญญาชนแห่งรัฐสมบูรณาสิทธิราชย์ (ปกแข็ง) สภาพ 70%
ISBN: 9786169174479
ผู้แต่ง : สายชล สัตยานุรักษ์
ผู้แปล : สายชล สัตยานุรักษ์
สำนักพิมพ์ : openbooks
ปีที่พิมพ์ : 2557
จำนวนหน้า : 565
หนังสือ 10 ปัญญาชนสยาม มุ่งวิเคาระห์และอธิบายการสร้างความหมาย “ชาติไทย” และ “ความเป็นไทย” โดยปัญญาชนสำคัญของชาติตั้งแต่รัชกาลที่ 5 เป็นต้นมา ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความรู้อันกว้างขวางลึกซึ้งและพลังทางปัญญาอันสูงส่งของชนชั้นนำไป ที่สามารถตอบสนองความจำเป็นทางการเมือง รวมทั้งตอบสนองต่อการท้าทายจากความคิด ความรู้ และอุดมการณ์ทางเศรษฐกิจและการเมืองใหม่ๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพตลอดระยะเวลากว่าหนึ่งศตวรรษ
ขณะเดียวกันการวิเคราะห์และอธิบายการสร้างความหมาย “ชาติไทย” และ “ความเป็นไทย” โดยปัญญาชนสำคัญของชาติในหนังสือนี้ ยังสะท้อนให้เห็นด้วยว่า ความหมายของ “ชาติไทย” และ “ควมเป็นไทย” ที่ปัญญาชนสร้างขึ้น ได้กลายมาเป็น “ความจริง” คือทำให้เกิด “วัฒนธรรมแห่งชาติไทย” และ “วิธีคิดเกี่ยวกับสังคมและวัฒนธรรมไทย” ที่ทรงพลังขึ้นมา ดังนั้น หนังสือนี้จึงช่วยให้เข้าใจประวัติศาสตร์ “วัฒนธรรมแห่งชาติไทย” ที่เป็นรากฐานของความสัมพันธ์ทางสังคมและความสัมพันธ์เชิงอำนาจในรัฐไทย และยังช่วยให้เข้าใจ “วิธีคิดเกี่ยวกับสังคมและวัฒนธรรมไทย” ของคนไทย ซึ่งก่อให้เกิดผลกระทบอย่างลึกซึ้งและไพศาล เพราะนอกจากจะกำหนดวิถีคิดในการอธิบายปัญหาและวิถีทางในการแก้ไขปัญหาต่างๆ ในสังคมไทยแล้ว ยังมีผลต่อแนวทางในการพัฒนาประเทศที่มุ่งหมายสร้างความเจริญทางวัตถุแบบตะวันตกโดยรักษา “ความเป็นไทยทางจิตใจ” เอาไว้ด้วย
ผู้เขียนหวังว่าความเข้าใจอย่างชัดเจนถึงที่มาของ “วัฒนธรรมแห่งชาติ” และวิธีคิดของคนไทยเกี่ยวกับ “สังคมและวัฒนธรรมไทย” ตลอดจนผลกระทบที่ตามมา จะก่อให้เกิดความตระหนักอย่างแท้จริงว่าในปัจจุบันวัฒนธรรมแห่งชาติของไทยและวิธีคิดในกรอบของ “ความเป็นไทย” เป็นปัญหาเชิงโครงสร้างที่สำคัญประการหนึ่งซึ่งจำเป็นจะต้องได้รับการปฏิรูปไม่น้อยไปกว่าโครงสร้างทางเศรษฐกิจและการเมือง
หนังสือ 10 ปัญญาชนสยาม มุ่งวิเคาระห์และอธิบายการสร้างความหมาย “ชาติไทย” และ “ความเป็นไทย” โดยปัญญาชนสำคัญของชาติตั้งแต่รัชกาลที่ 5 เป็นต้นมา ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความรู้อันกว้างขวางลึกซึ้งและพลังทางปัญญาอันสูงส่งของชนชั้นนำไป ที่สามารถตอบสนองความจำเป็นทางการเมือง รวมทั้งตอบสนองต่อการท้าทายจากความคิด ความรู้ และอุดมการณ์ทางเศรษฐกิจและการเมืองใหม่ๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพตลอดระยะเวลากว่าหนึ่งศตวรรษ
ขณะเดียวกันการวิเคราะห์และอธิบายการสร้างความหมาย “ชาติไทย” และ “ความเป็นไทย” โดยปัญญาชนสำคัญของชาติในหนังสือนี้ ยังสะท้อนให้เห็นด้วยว่า ความหมายของ “ชาติไทย” และ “ควมเป็นไทย” ที่ปัญญาชนสร้างขึ้น ได้กลายมาเป็น “ความจริง” คือทำให้เกิด “วัฒนธรรมแห่งชาติไทย” และ “วิธีคิดเกี่ยวกับสังคมและวัฒนธรรมไทย” ที่ทรงพลังขึ้นมา ดังนั้น หนังสือนี้จึงช่วยให้เข้าใจประวัติศาสตร์ “วัฒนธรรมแห่งชาติไทย” ที่เป็นรากฐานของความสัมพันธ์ทางสังคมและความสัมพันธ์เชิงอำนาจในรัฐไทย และยังช่วยให้เข้าใจ “วิธีคิดเกี่ยวกับสังคมและวัฒนธรรมไทย” ของคนไทย ซึ่งก่อให้เกิดผลกระทบอย่างลึกซึ้งและไพศาล เพราะนอกจากจะกำหนดวิถีคิดในการอธิบายปัญหาและวิถีทางในการแก้ไขปัญหาต่างๆ ในสังคมไทยแล้ว ยังมีผลต่อแนวทางในการพัฒนาประเทศที่มุ่งหมายสร้างความเจริญทางวัตถุแบบตะวันตกโดยรักษา “ความเป็นไทยทางจิตใจ” เอาไว้ด้วย
ผู้เขียนหวังว่าความเข้าใจอย่างชัดเจนถึงที่มาของ “วัฒนธรรมแห่งชาติ” และวิธีคิดของคนไทยเกี่ยวกับ “สังคมและวัฒนธรรมไทย” ตลอดจนผลกระทบที่ตามมา จะก่อให้เกิดความตระหนักอย่างแท้จริงว่าในปัจจุบันวัฒนธรรมแห่งชาติของไทยและวิธีคิดในกรอบของ “ความเป็นไทย” เป็นปัญหาเชิงโครงสร้างที่สำคัญประการหนึ่งซึ่งจำเป็นจะต้องได้รับการปฏิรูปไม่น้อยไปกว่าโครงสร้างทางเศรษฐกิจและการเมือง
สารบัญ
- ภาคที่หนึ่ง (การสร้างวิธีคิดเกี่ยวกับ “ชาติไทย” และ “ความเป็นไทย” โดยปัญญาชนแห่งรัฐสมบูรณาญาสิทธิราชย์
- บทที่ 1 (การสร้างความหมายของ “ชาติไทย” และ “ความเป็นไทย” โดยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
- บทที่ 2 (การสร้างและการปลูกฝังความหมายของ “ชาติไทย” และ “ความเป็นไทย” โดยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎกล้าเจ้าอยู่หัว
- บทที่ 3 (การสร้างความหมายของ “ชาติไทย”/”เมืองไทย” และ “ความเป็นไทย” โดยสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ
- บทที่ 4 (การสถาปนาความหมายของ “ชาติไทย” และ “ความเป็นไทย” โดยสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส
- บทที่ 5 (การสถาปนาความหมายของ “ชาติไทย” และ “ความเป็นไทย” โดยเจ้าพระยาธรรมศักดิ์มนตรี “สนั่น เทพหัสดิน ณ อยุธยา)
- บทสรุป (การสร้างวิธีคิดกับ “ชาติ” และ “ความเป็นไทย” โดยปัญญาชนแห่งรัฐสมบูรณาญาสิทธิราชย์