การเลือกตั้งทั่วไปครั้งแรกของสยาม: ปฐมบทประชาธิปไตยหลังการเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ. 2475 - ภูริ ฟูวงศ์เจริญ

การเลือกตั้งทั่วไปครั้งแรกของสยาม: ปฐมบทประชาธิปไตยหลังการเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ. 2475

โดย รองศาสตราจารย์ ดร. ภูริ ฟูวงศ์เจริญ

จัดพิมพ์โดย สถาบันพระปกเกล้า

พิมพ์ครั้งที่ 1 ปี พ.ศ. 2566

.

ผู้เขียนได้พยายามไปค้นจากแหล่งข้อมูลชั้นต้นมานำเสนอ ทำให้เชื่อได้ว่า ผู้สนใจจะรับประโยชน์จากหนังสือเล่มนี้ ยังมีอีกหลายตอนที่น่าขบคิดและเปิดหน้าประวัติศาสตร์ของการเลือกตั้งครั้งแรกของสยามมากกว่าที่เคยมีคนไปเขียนมา

.

การเอางานวิจัยทางวิชาการมาทำเป็นหนังสือนั้นย่อมทำให้คนอ่านไม่ค่อยสนุกกับการอ่านมากเท่าใดนัก แต่หนังสือเล่มนี้ผู้เขียนแม้จะเป็นคนสอนหนังสือ ก็ได้พยายามเขียนโดยใช้ภาษาที่มุ่งหวังให้คนทั่วไปอ่านด้วย ทำให้ชวนอ่าน ทั้งขนาดของหนังสือก็ไม่หนามาก จึงน่าจะทำให้ผู้อ่านสนุกและมีความเข้าใจการเมืองไทยของสยามประเทศ ย้อนไปเมื่อเวลาประมาณเกือบเก้าทศวรรษที่ผ่านมาได้อย่างลึกซึ้ง จึงมิใช่หนังสือที่เฉพาะคนเรียนรัฐศาสตร์ หรือประวัติศาสตร์เท่านั้นที่อ่านได้ ผู้สนใจเรื่องราวความจริงของบ้านเมืองก็น่าจะหาอ่าน

-บางส่วนจาก คำนิยม โดย นรนิติ เศรษฐบุตร

.

หนังสือเล่มนี้จะพาท่านย้อนกลับไปทำความเข้าใจเหตุการณ์สำคัญอันเป็นผลต่อเนื่องหลังจากเหตุการณ์ปฏิวัติสยามในวันที่ 24 มิถุนายน พ.ศ. 2475 แม้ว่าก่อนหน้านั้นบรรยากาศทางการเมืองของสยามได้มีประสบการณ์การกล่าวถึงการเลือกตั้งหรือผู้แทนราษฎรกันมาบ้างแล้ว แต่เมื่อสายลมของการเปลี่ยนแปลงได้พัดมาถึง การเลือกตั้งในสยามได้เกิดขึ้นจริงหลังการปฏิวัติหาใช่ความฝันละเมออีกต่อไป และการเลือกตั้งนี้คือพื้นที่ที่เปิดให้คนหลายกลุ่มได้เข้ามามีส่วนร่วมทางการเมือง และเป็นเวทีของการช่วงชิง ประชันและแข่งขันให้ได้มาซึ่งชัยชนะทางการเมือง ไม่ว่าจะเป็นชนชั้นนำทั้งเก่าและใหม่ ข้าราชการ และประชาชน ก็ล้วนแล้วต้องเข้ามามีประสบการณ์ร่วมในเหตุการณ์นี้

.

การเลือกตั้งครั้งแรกของสยามมีรายละเอียดเชิงเหตุการณ์พัฒนาการของกฎหมายเลือกตั้งในยุคแรกของสยามมีที่มาที่ไป และผ่านการแข่งขันเพื่อช่วงชิงอำนาจทางการเมือง รวมไปถึงบรรยากาศของสยามท่ามกลางการเลือกตั้งครั้งแรกจะเป็นอย่างไร ทุกตัวอักษรของหนังสือเล่มนี้จะทำหน้าที่ถ่ายทอดเรื่องราวเหล่านี้แก่ผู้อ่าน

-บางส่วนจาก คำนำ สถาบันพระปกเกล้า

.

สารบัญ

บทที่ 1 บทนำ

1.1 การเลือกตั้งทั่วไปครั้งแรกของสยาม: สถานะและความสำคัญ

1.2 องค์ความรู้ว่าด้วยประวัติศาสตร์การเลือกตั้งทั่วไปครั้งแรก

1.3 เป้าหมายและเค้าโครงของหนังสือ

.

บทที่ 2 "การเลือกตั้ง" ก่อนการเปลี่ยนแปลงการปกครอง

2.1 การรับรู้และอิทธิพลทางความคิดระยะแรกเริ่ม

2.2 ประสบการณ์การเลือกตั้งภาคปฏิบัติ

2.3 เสียงเรียกร้องในยุคสมบูรณาญาสิทธิราชย์

.

บทที่ 3 การสถาปนาระบบเลือกตั้งช่วงเปลี่ยนผ่าน

3.1 จากอวสานระบอบเก่าสู่รัฐธรรมนูญฉบับถาวร

3.2 พระราชบัญญัติการเลือกตั้ง พ.ศ. 2475

3.3 สังคมสยามกับการเลือกตั้งที่คาดว่าจะมาถึง

.

บทที่ 4 วิกฤตการณ์ทางการเมืองกับการเลือกตั้ง

4.1 การรัฐประหารโดยพระราชกฤษฎีกา

4.2 รัฐบาลของพระยาพหลพลพยุหเสนา

4.3 การขับเคลื่อน (อย่างแข็งขัน) ของภาครัฐ

.

บทที่ 5 ผู้สมัคร วันหย่อนบัตร และผลสืบเนื่อง

5.1 การรับสมัครและกระแสสังคม

5.2 ผู้แทนตำบล: การหาเสียงและการลงคะแนน

5.3 ผู้แทนราษฎร: การหาเสียงและการลงคะแนน

5.4 เรื่องสืบเนื่องและเรื่องติดค้างภายหลังการเลือกตั้ง

.

บทที่ 6 บทสรุป

6.1 ภาพรวมของการเลือกตั้งทั่วไปครั้งแรก

6.2 ระบอบใหม่หลังการเลือกตั้งทั่วไปครั้งแรก

6.3 จากการปฏิวัติสยามศึกษา สู่การเลือกตั้งศึกษา

บรรณานุกรม

ภาคผนวก

.

ประวัติผู้เขียน

รองศาสตราจารย์ ดร. ภูริ ฟูวงศ์เจริญ สำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรี จากมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช และมหาวิทยาลัยรามคำแหง เมื่อ พ.ศ. 2551 ก่อนได้รับพระราชทานทุนอานันทมหิดล เพื่อไปศึกษาต่อทางด้านรัฐศาสตร์จนถึงระดับปริญญาเอก ณ มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์สหราชอาณาจักร ปัจจุบันทำงานเป็นอาจารย์ที่คณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และเน้นศึกษาค้นคว้าเรื่องประวัติศาสตร์การเมืองไทย