WRITER ปีที่ 3 ฉบับที่ 36 กรกฎาคม พ.ศ. 2558

บทบรรณาธิการ Writer 36  'นับจากหนึ่งปีที่ผ่าน'

Writer ฉบับที่ 36 นี้ ครบหนึ่งปีหรือ 12 เล่ม ที่ผมเข้ามาเป็นบรรณาธิการนิตยสารวรรณกรรมไทยนาม Writer

เข้ามาด้วยความยินดี ตื่นเต้น ท้าทาย และแน่นอนหวาดหวั่นใจ หวาดหวั่นใจที่ว่าเกรงจะทำไรท์เตอร์ต้องปิดตัวลงคามือตัวเอง ขณะรู้สึกว่าต้องนำเสนอเนื้อหาแต่ละฉบับให้น่าสนใจ ดึงดูด และกระตุ้นความกระหายของนักอ่าน ผมก็ยังต้องประเมินข้อดีและด้อยอื่นๆ ด้านการขาย (ใครและเนื้อหาใดจะขึ้นปก และเตะตานักอ่านพอไหม) ร่วมด้วย

ยิ่งไปกว่านั้นยังโดนแบบจังเบอร์ เมื่อเข้ามาในสภาพที่ประเทศเกิดความเปลี่ยนแปลง มีการรัฐประหาร และจำกัดสิทธิเสรีภาพของสื่อมวลชน รวมถึงประชาชน กระทบถึงเนื้อหาที่เราจะทำ ว่าอะไรที่ไม่สุ่มเสี่ยงเกินไป ว่าอะไรน่าจะทำได้ บ้านเมืองไม่ปกติ เราต้องลูบๆ คลำๆ รูปฟอร์มของสิทธิเสรีภาพใหม่ ว่ามีขนาดเท่าใด ทรงเป็นแบบไหน ตื้นและลึกอย่างไร เราค่อยๆ ก้าวออกไปข้างหน้า เหมือนช่างรังวัดดินแดน – ลึกเท่าไรสำหรับเสรีภาพ กว้างเท่าไรสำหรับประชาธิปไตย – เราค่อยๆ รังวัดไป ไม่เพียงยืนนิ่งและร้องท้วง

ไรท์เตอร์ให้พื้นที่เฉพาะกับบุคคลและประเด็นที่โดดเด่นและแข็งแรงในสิ่งที่เขาและเธอทำ (กลุ่มนักเขียนนิยายภาพ, กลุ่มนักเขียนอีสานเลือดใหม่, วงจรธุรกิจหนังสือมือสอง, วรรณกรรมแปลที่กำลังมาแรง) นักเขียนและบรรณาธิการสตรี (ขึ้นปกไรท์เตอร์ถึง 4 ฉบับใน 12 เล่มที่ผมทำ) คารวะนักเขียนรุ่นเก่า และจับตามอง ให้พื้นที่กับนักเขียนรุ่นใหม่ หนึ่งใน 12 เล่มนั้นยังมีฉบับ 27 ‘ทุนสามานย์?’ ที่ผมภูมิใจ เมื่อเราตั้งคำถามกับบริษัทยักษ์ใหญ่ที่ครอบครองธุรกิจเกือบครบวงจรของประเทศ กระทั่งรางวัลทางวรรณกรรม การออกค่าย ที่สร้างเครือข่ายไหลลึกกับคนในแวดวงวรรณกรรมเอง

เช่นเดียวกับฉบับ 36 ล่าสุด ‘โทษฐานที่เขียน’ ที่ท่านเห็นอยู่นี้ เป็นอีกเล่มที่ผมและทีมกองบรรณาธิการภูมิใจเสนอ เราควรเรียนรู้ประวัติศาสตร์ไปด้วยกัน ว่านักเขียนเคยถูกกระทำ ทั้งจองจำ ลี้ภัย และถูกสังหาร ในฐานเป็นนักโทษทางการเมืองอย่างไรบ้าง เราจะสรรเสริญความหาญกล้า ที่พวกเขาได้ใช้เสียง ปากกา และความประพฤติแทนเรา เพื่อค้นหาดินแดนเจริญอันเป็นปกติ หาใช่โอเอซิสและภาพลวงตาที่เราใฝ่ฝันถึงเพียงเท่านั้น

ตลอดหนึ่งปีผ่าน ขณะพวกเราทำงาน ข่าวคราวเรื่องเศรษฐกิจย่ำแย่ดูจะสวนทางกับคำแถลงช่วงรายการคืนความสุข ที่ยิ่งชัดและรุกใกล้เราเข้ามาทุกทีคือการทยอยปิดสาขาของร้านหนังสือเชนสโตร์ นิตยสารหลายหัวทยอยกันปิดตัว ธุรกิจในแวดวงหนังสือชะงัก จะบอกว่าไม่กระทบถึงนิตยสารไรท์เตอร์ก็คงไม่ได้ เพราะตอนนี้มันก็มาเคาะประตูสำนักงานเราแล้ว

(และความหวั่นระแวงว่าไรท์เตอร์จะปิดตัวลงคามือผมเริ่มเห็นเค้าราง)

ไรท์เตอร์ไม่ใช่นิตยสารที่อยู่ได้ด้วยเงินสปอนเซอร์โฆษณาเลย เราอยู่ได้ด้วยกำลังทรัพย์และความใส่ใจของคนอ่าน และพวกเราทีมงานนิตยสารไรท์เตอร์ทั้งหมดก็ดิ้นรน คิดหาทางช่วยกัน ว่าจะทำอย่างไรให้นิตยสารอยู่ต่อไปได้ด้วยตัวมันเอง

เราคิดถึงการสมัครสมาชิกนิตยสารไรท์เตอร์แบบรายปี นี่ดูจะเป็นการสนับสนุนจากคนอ่านที่พวกเราต้องการที่สุดในตอนนี้

ผมตระหนักว่าได้เรียกร้องความใส่ใจ พันธะผูกพันเพิ่มขึ้นจากนักอ่าน เพราะหลายท่านสะดวกซื้อเป็นรายเล่ม หลายท่านอยากสนับสนุนร้านหนังสือ แต่ขณะเดียวกัน เราก็ต้องทำเพื่อหลักประกันอันยืนยาวของเราด้วยเช่นกัน การรบกวนให้สมัครสมาชิกรายปีจึงเป็นทางเลือกของเราในตอนนี้

และแน่นอน เราคงไม่เรียกร้องเอาแต่ได้ถ่ายเดียว สำหรับท่านที่สมัครสมาชิกไรท์เตอร์แบบรายปี เรามีของชำร่วยพิเศษเป็นที่ระลึกมอบให้ คือ แม็กเน็ตติดตู้เย็น 4 แบบ เป็นรูปนักประพันธ์คนสำคัญของไทย วาดโดยอุกฤษณ์ ทองระอา ประกอบด้วย ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช, จิตร ภูมิศักดิ์, มนัส จรรยงค์ และ ’รงค์ วงษ์สวรรค์ มอบแทนคำขอบคุณและเป็นของสะสมสำหรับทุกๆ ท่านที่สมัครสมาชิกนิตยสารไรท์เตอร์แบบรายปี

สำคัญกว่านั้น ความผูกพันอันพันผูกที่เรามีให้กันและกันที่ยืนยาว ก็พิสูจน์ได้ด้วยประเด็น เนื้อหา ในฐานะที่ผมและกองบรรณาธิการนำเสนอในนิตยสารไรท์เตอร์ หากท่านคิดว่าไม่ขี้ริ้วขี้เหร่จนเกินไป ก็หวังใจว่าท่านจะสนับสนุนเราให้อยู่ต่อ เพื่อบอกว่ายังมีนิตยสารวรรณกรรมไทยเล่มหนึ่งอยู่ได้ ในสมัยอันยากนี้

ขอบพระคุณอย่างสูงครับ
อุทิศ เหมะมูล