วารสารฟ้าเดียวกัน ปีที่ 19 ฉบับที่ 2 กรกฎาคม-ธันวาคม 2564 สาธารณรัฐจำแลงกับเสมือนสัมบูรณาญาสิทธิ์

ตลอดปี 2563 ต่อเนื่องมาจนถึงปี 2564 เราได้เห็นการต่อสู้เพื่อปฏิรูปสถาบันกษัตริย์ที่มีเยาวชนหนุ่มสาวเป็นแกนนำ ซึ่งถูกโต้กลับด้วยความพยายามฉุดรั้งความเปลี่ยนแปลงทั้งโดยกลไกรัฐที่บิดเบือนกฎหมาย ไปจนถึกระบวนการนอกกฎหมาย และล่าสุดคำวินิฉัยของศาลรัฐธรรมนูยเมื่อวันที่ 10 พฤศจิกายน 2564 ว่าการเรียกร้องปฏิรูปสถานับยกษัตริย์นั้นเป็นการล้มล้างการปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข

            อย่างไรก็ดี พึงตั้งข้อสังเกตว่า คำว่า “ระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข” นั้นเพิ่งเกิดขึ้นหลังรัญประหาร 2490 พร้อมกับสิ่งที่ดำเนินต่อเนื่องมานับจากนั้นจนถึงปัจจุบัน นั่นคือ การขยายพระราชอำนาจให้กลับไปใกล้เคียงกับสมบูรณาญาสิทธิราชย์มากขึ้น ดังชื่อเรียกที่แตกต่างกันไป ไม่ว่าจะเป็น “สมบูรณาญาสิทธิราชย์ซ่อนรูป” (อานนท์ นำภา) “กึ่งสมบูรณาญาสทธิราชย์” (ธงชัย วินิจะกูล) “สมบูรณาญาสิทธิราชย์จำแลง” (ปิยบุตร แสงกนกกุล) หรือ “เสมือนสมบูรณาญาสิทธิ์” ดังข้อเสนอของเกษียร เตชะพีระ ในวารสาร ฟ้าเดียวกับ ฉบับนี้

(บางส่วนของบทบรรณาธิการ)

สารบัญ

บทบรรณาธิการ

ล้มสมบูรณาญาสิทธิราชย์

ทัศนะวิพากษ์

สาธารณรัฐจำแลงกับเสมือนสัมบูรณาญาสิทธิ์ : สองแนวโน้มฝังแฝงที่ขัดแย้งกันในระบอบราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญไทย

เกษียร เตชะพีระ

ประวัติศาสตร์ของประวัติศาสตร์กฎหมายไทยนิพนธ์

สมชาย ปรีชาศิลปกุล

พระพิมลธรรม สมณศักดิ์อาถรรพ์ : มองการเมืองสงฆ์หลังปฏิวัติ 2475 ผ่านชีวิตสมเด็จพระพุฒาจารย์ อาจ อาสโภ (พ.ศ. 2446-2532)

นริศ จรัสจรรยาวงศ์

ประวัติศาสตร์ที่เพิ่งสร้าง ในความทรงจำของข้าพเจ้า

อติเทพ ไชยสิทธิ์

บทความปริทัศน์

ตาสว่าง (ซํ้าสอง)

ปวงชน อุนจะนำ