แพทย์ตำบล เล่ม ๑-๒-๓ (พระยาแพทย์พงศา วิสุทธาธิบดี)

หนังสือแพทย์ตำบล เล่มนี้ผู้เขียนเคยกล่าวไว้ในการตีพิมพ์ว่า "โดยพระมหากรุณาธิคุณแห่งพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ ๖ ) ได้พระราชทานเงินค่าพิมพ์หนังสือนี้แก่ข้าพเจ้า ตำราเล่มนี้จึงได้มีเป็นตัวพิมพ์ขึ้น ท่านทั้งหลายจึงได้พบอ่านและได้ใช้ให้เป็นประโยชน์ ในการรักษาโรคภัยไข้เจ็บให้หาย แต่โดยลำพังข้าพเจ้า แล้วไม่มีทุนจะทำให้เป็นตัวพิมพ์ขึ้นได้ เพราะฉะนี้ขอให้แพทย์ตำบลทั้งหลายจงระลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระองค์ด้วย คือ นอกจากการที่ได้ทรงพระเมตตาแก่ตัวข้าพเจ้าแล้ว พระองค์ยังได้ทรงพระมหากรุณาเผื่อแผ่แก่ไพร่ฟ้าประชาราษฎร์ เพื่อให้แพทย์ตำบลได้มีโอกาสหาความรู้เพิ่มเติมไว้ช่วยบำบัดทุกข์ความทุกข์เวทนาของสาธารณะอีกส่วนหนึ่งด้วย " จากคำกล่าวนี้แสดงให้เห็นว่าหนังสือเล่มหนึ่งจะถูกตีพิมพ์ และได้รับการสนับสนุนทุนทรัพย์ในการพิมพ์ จากองค์พระมหากษัตริย์นั้น นับว่าเป็นเรื่องยาก นอกจากพระองค์ท่านจะต้องเล็งเห็นถึงประโยชน์และ ความสำคัญและคุณค่าแล้ว พระองค์ท่านจึงได้สนับสนุนให้หนังสือเล่มนี้ตีพิมพ์ขึ้นเป็นตำราตกทอดมาจนเท่าทุกวันนี้

...

แพทย์ตำบล เล่ม 1-2-3

โดยพระมหากรุณาธิคุณแห่งพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 6) ได้พระราชทานเงินค่าพิมพ์หนังสือนี้แก่ผู้เขียน ตำราเล่มนี้จึงได้มีเป็นตัวพิมพ์ขึ้น ท่านจึงพบอ่านและได้ใช้ให้เป็นประโยชน์

ผู้เขียน พระยาแพทย์พงศา วิสุทธาธิบดี (สุ่น สุนทรเวช)

หนังสือ "แพทย์ตำบล" เล่มนี้ ผู้เขียนเคยกล่าวไว้ในการตีพิมพ์ว่า "โดยพระมหากรุณาธิคุณแห่งพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 6) ได้พระราชทานเงินค่าพิมพ์หนังสือนี้แก่ข้าพเจ้า ตำราเล่มนี้จึงได้มีเป็นตัวพิมพ์ขึ้น ท่านทั้งหลายจึงได้พบอ่านและได้ใช้ให้เป็นประโยชน์ ในการรักษาโรคภัยไข้เจ็บให้หาย แต่โดยลำพังข้าพเจ้าแล้วไม่มีทุนจะทำให้เป็นตัวพิมพ์ขึ้นได้ เพราะฉะนี้ขอให้แพทย์ตำบลทั้งหลาย จงระลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระองค์ด้วย คือนอกจากการที่ได้ทรงพระเมตตาแก่ตัวข้าพเจ้าแล้ว พระองค์ยังได้ทรงพระมหากรุณาเผื่อแผ่แก่ไพร่ฟ้าประชาราษฎร์ เพื่อให้แพทย์ตำบลได้มีโอกาสหาความรู้เพิ่มเติมไว้ช่วยบำบัดทุกข์ความทุกขเวทนาของสาธารณะอีกส่วนหนึ่งด้วย"

จากคำกล่าวนี้แสดงให้เห็นว่าหนังสือเล่มหนึ่งจะถูกตีพิมพ์ และได้รับการสนับสนุนทุนทรัพย์ในการพิมพ์ จากองค์พระมหากษัตริย์นั้น นับว่าเป็นเรื่องยาก นอกจากพระองค์ท่านจะต้องเล็งเห็นถึงประโยชน์และความสำคัญและคุณค่าแล้ว พระองค์ท่านจึงได้สนับสนุนให้หนังสือนี้ตีพิมพ์ขึ้นเป็นตำราตกทอดมาจนเท่าทุกวันนี้

สารบัญ

แพทย์ตำบลเล่มที่ 1

- ตอนที่ 1 ตำราคลอดบุตรอย่างฝรั่ง

- ตอนที่ 2 ตำราคลอดบุตรอย่างไทย

- ตอนที่ 3 ตำราสรรพคุณยาไทย

- ตอนที่ 4 ตำรายาเกล็ด

แพทย์ตำบลเล่มที่ 2

- ตอนที่ 1 คัมภีร์ปฐมจินดา

- ตอนที่ 2 ตำราสมุฏฐานวินิจฉัย

- ตอนที่ 3 เรื่องการป้องกันโรค

- ตอนที่ 4 เรื่องการรักษาเยียวยาเบื้องต้น

ฯลฯ

แพทย์ตำบลเล่มที่ 3

- ตอนที่ 1 ว่าด้วยไข้ต่าง ๆ

- ตอนที่ 2 หลักวิธีรักษาไข้ต่าง ๆ

- ตอนที่ 3 ว่าด้วยตัวยาที่ใช้ในการรักษาไข้

- ตอนที่ 4 ว่าด้วยธาตุอภิญญาณกับอสุรินทญาณ

ฯลฯ